Τεχνικό Λεξικό
Επιμέλεια Πέτρος Σακελλαρίου
- Y -
Υδραυλική ρύθμιση βαλβίδων: Σύστημα αυτόματης ρύθμισης βαλβίδων το οποίο
χρησιμοποιώντας την πίεση του λαδιού του κινητήρα ρυθμίζει τις βαλβίδες
μηδενίζοντας το διάκενο ανάμεσα στο έκκεντρο και την έδρα της βαλβίδας.
Επίσης αυτό το σύστημα μειώνει πολύ και το θόρυβο λειτουργίας των βαλβίδων,
ενώ δεν χρειάζεται συντήρηση.
Υδραυλικός σύνδεσμος: Οποιαδήποτε διάταξη μεταδίδει την κίνηση από την
είσοδό της στην έξοδό της μέσω ενός υγρού μέσου. Συνήθως αποτελείται από
δύο φτερωτές μέσα σε ένα στεγανό κέλυφος γεμάτο με υγρό. H φτερωτή που
είναι συνδεδεμένη με τον άξονα εισόδου αναδεύει το υγρό, ο οποίο με τη
σειρά του κινεί τη φτερωτή που είναι συνδεδεμένη με τον άξονα εξόδου. 'Ετσι
μεταδίδεται η κίνηση. Συνήθως υπάρχει κάποια υστέρηση απόκρισης στην κίνηση
της φτερωτής και του άξονα εξόδου.
Υπερπλήρωσης πίεση: H αύξηση της πίεσης, πάνω από την ατμοσφαιρική, που
παράγεται στην πολλαπλή εισαγωγής από έναν υπερσυμπιεστή. Μετράται συνήθως
σε psi ή bar (ατμόσφαιρες).
Υπερστροφή: H κατάσταση στην οποία οι γωνίες ολίσθησης των πίσω τροχών
είναι μεγαλύτερες από αυτές των εμπρός τροχών. Υπάρχει τότε έντονη
μετατόπιση του πίσω μέρους του αυτοκινήτου προς την εξωτερική πλευρά της
στροφής και απαιτείται διόρθωση με κατάλληλο χειρισμό του τιμονιού και του
γκαζιού (ανάποδο τιμόνι).
Υπερσυμπιεστής: 'Ενας συμπιεστής αέρα που χρησιμοποιείται για την
τροφοδοσία του κινητήρα με περισσότερο αέρα από αυτόν που μπορεί να
αναρροφήσει μόνος του. O όρος αυτός είναι γενικός και περιγράφει τόσο τους
μηχανικούς υπερσυμπιεστές όσο και τους υπερσυμπιεστές εξάτμισης.
Υπερτετράγωνος κινητήρας: O κινητήρας στον οποίο η διάμετρος του κυλίνδρου
είναι μεγαλύτερη από τη διαδρομή του εμβόλου. Στην αντίθετη περίπτωση ο
κινητήρας λέγεται υποτετράγωνος.
Υποπόδιο (foot rest): Το σημείο το οποίο, σε ορισμένα αυτοκίνητα, είναι
ειδικά σχεδιασμένο ώστε να στηρίζει σε αυτό και να ξεκουράζει το αριστερό
του πόδι ο οδηγός. Μοιάζει με ακλόνητο πεντάλ και βρίσκεται αριστερά από το
πεντάλ του συμπλέκτη.
Υποστροφή: H κατάσταση στην οποία οι γωνίες ολίσθησης των μπροστινών τροχών
είναι μεγαλύτερες από αυτές των πίσω τροχών. Σε αυτή την περίπτωση το
αυτοκίνητο δίνει την εντύπωση ότι δε στρίβει. H κατάσταση ελέγχεται
στρίβοντας το τιμόνι περισσότερο προς την κατεύθυνση της στροφής, ενώ σε
ακραίες καταστάσεις ίσως χρειάζεται να μειωθεί και το γκάζι.
Υστέρηση τούρμπο (turbo lag): H καθυστέρηση που παρουσιάζεται σε έναν
κινητήρα με υπερσυμπιεστή εξάτμισης, από τη στιγμή που θα πατήσουμε βαθιά
το γκάζι μέχρι τη στιγμή που το αυτοκίνητο θα αρχίσει να επιταχύνει έντονα.
Οφείλεται στην αδράνεια της φτερωτής του υπερσυμπιεστή.
Υστερούντες βραχίονες: Σύστημα πίσω ανάρτησης που αποτελείται από διαμήκεις
βραχίονες, οι οποίοι είναι αρθρωμένοι με το αμάξωμα στο μπροστινό τους άκρο
και φέρουν τους τροχούς στο πίσω τους άκρο. Αν είναι αρκετά στιβαροί, οι
υστερούντες βραχίονες προσφέρουν καλό έλεγχο των κινήσεων των τροχών.
- Φ -
Φάιμπεργκλας: Συνθετικό υλικό ενισχυμένο με ίνες γυαλιού.
Φυλλωτό ελατήριο (σούστα): Ελατήριο που αποτελείται από ελαφρά καμπυλωμένα
φύλλα χάλυβα, συνδεδεμένο στο πλαίσιο με αρθρώσεις στα άκρα του και με τον
τροχό στο μέσον του. Στο ένα από τα δύο σημεία άρθρωσης παρεμβάλλεται μία
αρθρωτή ράβδος ανάμεσα στο ελατήριο και το πλαίσιο, η οποία παραλαμβάνει
τις μεταβολές στο μήκος του ελατηρίου καθώς αυτό παραμορφώνεται.
- Ψ -
Ψαλίδια: Ράβδοι ελέγχου της ανάρτησης που το ένα άκρο τους είναι αρθρωμένο
στο πλαίσιο σε δύο σημεία και στο άλλο άκρο βρίσκεται ο τροχός. O άξονας
που συνδέει τα σημεία άρθρωσης των ψαλιδιών στο πλαίσιο είναι παράλληλος με
τον διαμήκη άξονα.
Σύστημα Ψεκασμού: Οποιοδήποτε σύστημα ρυθμίζει την τροφοδοσία καυσίμου στον
κινητήρα σύμφωνα με την στοιχειομετρική αναλογία που απαιτείται κάθε
χρονική στιγμή. Αυτό γίνεται με ηλεκτρονικό ή μηχανικό τρόπο. Το καύσιμο
ψεκάζεται από ειδικά ακροφύσια με τη βοήθεια μίας αντλίας, αντί να
εξαερώνεται στο καρμπιρατέρ.
- Ω -
Ωστήρια βαλβίδων: Λέγονται και ακόλουθοι της κάμας και είναι τα κυλινδρικά
εξαρτήματα που βρίσκονται σε επαφή με τους λοβούς του εκκεντροφόρου άξονα
και μετατρέπουν την περιστροφική κίνηση του εκκεντροφόρου σε παλινδρομική
κίνηση της βαλβίδας. Τα περισσότερα ωστήρια αποτελούνται από σκληρυμμένο
μέταλλο και η επιφάνεια επαφής τους με την κάμα λιπαίνεται. Υπάρχουν όμως
και ωστήρια μειωμένης τριβής, στα οποία ένα σφαιρίδιο ή μικρός κύλινδρος
παρεμβάλλεται ανάμεσα σε αυτά και την κάμα.